5, డిసెంబర్ 2022, సోమవారం

జీవన మంజూష డిసెంబర్22

నేస్తం,

         క్షణం ఎవరిదో తెలియని జీవితాలివి. మనం తినే ప్రతి మెతుకు మీద మన పేరు రాసిపెట్టి వుంటుందని మన పెద్దలు చెప్పిన మాటని మనమీనాడు మర్చిపోయాం. మంచి జరిగితే మన ప్రతాపమేనని, చెడు జరిగితే మనమీద ఓర్వలేనితనమని అనుకుంటూ మనల్ని మనం మోసం చేసుకుంటూ, ఎదుటివారిని అయోమయంలో  పడేసి మహ చక్కగా బతికేస్తున్నాం. నిజంగా మనమెలా బతుకుతున్నామన్నది మనకు తెలియదంటారా!

          క్షణాల జీవితానికే ఇంత మిడిసిపాటు పడుతున్న మన అహంకారం చివరికి మనకిచ్చేదేమిటో మనకెవరికయినా తెలుసా! ఎవరమయినా చివరికి చేరే చివరి మజిలి అదేనని తెలిసి కూడా మనమెందుకో మన అహాన్ని వదులుకోలేక పోతున్నాం. వచనాలు, ప్రవచనాలు వినేవారుంటే బోలెడు వల్లించేస్తాం, కాని వాటిలో మనం పాటించేవి ఎన్నంటే? మన దగ్గర సమాధానముందా

         గొప్పోళ్ల చావు కూడా పెళ్లిలాంటిదన్న నిజాన్ని ఏనాడో చెప్పారు మన కవులు. ఇక ఇప్పటి విషయానికొస్తే రోగమయినా, రొష్టయినా పదిమందికి తెలియాలంటే అవి కూడా పేరు, ప్రతిష్టలున్న వారికే రావాలని అర్థమయ్యింది. మన గొప్ప మనం చెప్పుకోవడం కాదు. నలుగురూ చెప్పుకున్నప్పుడే దాని విలువ. ఒకరికి మంచి చేయకున్నా పర్వాలేదు, కాని ఒక్కరికి చెడు చేయకూడదన్న తలంపు వుంటే చాలు. మనం సమాజానికి మేలు చేసినట్లే

          మనమీ సృష్టిలోనికి రాకమునుపు నుండి మన పుట్టుకకు నాంది పడటం, వచ్చింది మెుదలు జరిగే పరిణామక్రమాలన్నింటికి మన కర్మ ఫలితాలే కారణం. మన ద్వారా జరిగే మంచి చెడులకు కారణాలు వెదుకుతూ, మన సమయాన్ని వృధా చేసుకుంటున్నాం. ఏదైనా భగవదనుగ్రహమని మనం తెలుసుకున్న క్షణమే మన జన్మకు సార్థకత. మనం నిమిత్తమాత్రులమని భగవద్గీతలో శ్రీకృష్ణలవారు చెప్పింది అక్షరసత్యం. అక్షరసత్యం అనుభవమైనప్పుడే మనిషికి మనసుతో అనుసంధానం ఏర్పడుతుంది. సుఖదుఃఖాలను సమ దృష్టితో చూడగలుగుతారు. తాను సమాధాన పడటమే కాకుండా పదిమందిని సమాధాన పరచగలుగుతారు. లక్షణం బావుంటే లక్ష్యం చేరడం సుళువని అవగతమవుతుంది.



19, నవంబర్ 2022, శనివారం

మూల్యాంకనం సమీక్ష

​రాము కోలా గారికి, ప్రతిధ్వని పత్రిక వారికి మనఃపూర్వక ధన్యవాదాలు..

8, నవంబర్ 2022, మంగళవారం

ఏక్ తారలు..!!

​1.  బాధ్యతలెరుగని బంధాలే అన్నీ_పేరేదైతేనేం..!!

1.  మనిషెప్పుడూ నిత్య సంచారే_కాలంతో పరుగిడుతూ..!!

3.   మాటేం చేయగలదు_మనసుని చుట్టేయడం తప్ప..!!

4.  మనసు తెలిసింది_కనుచూపు చేవ్రాలులో..!!

5.  బంధం బలపడిందట_నమ్మిన మనసుకు దాసోహమంటూ..!!

6.  మథనం మనసుది_అక్షరం ఊతమైందంతే..!!

7.  మనసుకెంత మమకారమో_నువ్వు విదిల్చిన గురుతులను తడుముతూ..!!

8.  తలపుల తక్కెడకు తూకమేయగలమా_మానని గాయాలనూ దాచే మదితో..!!

9.  అనుభవాలే జీవితమయ్యాయి_కాలంతో జత కట్టాక..!!

10.  ఆసరా అవసరమే ఎప్పటికైనా_అది కలమా కాలమా అన్నది విధిరాత..!!

11.  కాలాన్ని కలంలోనికి వంపేసా_నాలోని నిన్ను కాదనదని..!!

12.  కథలన్నీ కాలానికెరుకే_ముడి విప్పే మాటే కరువంటూ..!!

13.  మనసంతా ఖాళీ_కొన్ని గురుతులంటూ వెళ్లిపోయాక..!!

14.  నన్ను నేను కోల్పోయా_బాధ్యతల్లేని బంధాలకు చిక్కుకుని..!!

15.  ఓటమే గెలుపు_మనదనుకున్న అనుబంధాల నడుమ..!!

16.  ముక్తాయింపు అవసరమైంది_మనసును సముదాయించడానికి..!!

17.  జీవితాన్ని ఆస్వాదిస్తున్నా_శూన్యాన్ని నింపేయాలని..!!

18.  దారులెన్నున్నా గమ్యం ఒకటే_అది బ్రహ్మమయినా పరబ్రహ్మమయినా..!!

19.  దగ్గరతనమెక్కడుంది_దూరమే దగ్గరౌతుంటేనూ..!!

20.  పరుగాపిన జీవితాలకు తెలుసు_తప్పుటడుగుల మూల్యమెంతో..!!

21.  మనసుకు తెలుసు_స్థిరత్వం విలువెంతో..!!

22.  నిజ జీవిత కథనాలే అన్నీ_మది ఒంపిన అక్షర కవనాలుగా..!!

23.  బాధ బంధువే_పంచుకునే బంధాన్ని పరిచయం చేస్తుంది..!!

24.  అమ్మ స్పర్శే అనునిత్యం_ఆత్మీయతను పంచే అక్షరాల్లో..!!

25.  ఆత్మాభిమానమెక్కువే నా మనసుకు_పడిన చోటే లేవాలనుకుంటూ..!!

26.  తెలిసిన బంధమే_తెలియని జన్మల అనుబంధమై..!!

27.  ఎన్ని అనుభవాలను దాచుకుందో మనసు_నిత్యం అక్షరాలతో సంభాషిస్తున్నా..!!

28.  ప్రతి క్షణాన్ని పలకరిస్తున్నా_నీ చిరునామా తెలుపుతాయేమోనని..!!

29.  ఒడుపు తెలిస్తేనే విజయం_గాలివాటం ఎటువైపు వీచినా..!!

30.  మనోసంద్రం ఆకాశనేత్రమైంది_ఒంటరితనానికి ఊరటగా..!!


5, నవంబర్ 2022, శనివారం

జీవన మంజూష నవంబర్ 22

ఈ నెల నవమల్లెతీగలో నా వ్యాసాన్ని ప్రచురించిన సాహితీ యాజమాన్యానికి మనఃపూర్వక ధన్యవాదాలు.


నేస్తం, 


       కవి, కళాకారుడు అనేవాడు ఎక్కడినుండో ఊడిపడడు. వాడు సమాజంలో ఒక భాగమే. వాడికి సొంత అభిప్రాయాలు, ఇష్టాలు ఉంటాయి. వ్యక్తిగా మనకంటూ స్పందన లేనప్పుడు కవి కాదు కదా దేవుడు కూడా ఎవరినీ చైతన్య పరచలేడు. ఇది వాస్తవం. 

       సంఘాలకు, ఉద్యమాలకు నాయకులమని చెప్పుకుని బతికేటప్పుడు, ఆ నాయకత్వం అంటే ఏమిటో, ఏమి చేయాలో తెలియకుండానే నాయకులయ్యారా! మెుదటి అడుగు ఎప్పుడూ ఒంటరే అన్న సత్యం మరిస్తే ఎలా! దిశా నిర్దేశం చేయాల్సిన నాయకులు వ్యక్తిగత దూషణలు చేయడం సబబేనా! మీ సమస్యలకు మరెవరో స్పందించాలనే ముందు, కనీసం సమాజంలో మరే ఇతర సమస్యలకయినా మీ స్పందన తెలిపారా మీరెప్పుడయినా! ఒకరిని విమర్శించే ముందు మనమేంటన్నది చూసుకోవాలి. 

       అందరికి ఇదో ఊతపదమయిపోయింది. “ కవులు, కళాకారులు మాకు స్పందన తెలుపడం లేదు.” మీ దృష్టిలో కవి, కళాకారుడు మనిషి కాదా! వాడికంటూ స్వతంత్ర భావాలు ఉండకూడదా! సమాజంలో సమస్యలను మన కోణంలోనే వాడూ చూడాలనుకోవడం న్యాయమేనా! మన సమస్యకు ముందు మనం స్పందించాలి. మన సమస్యను నలుగురికి అర్థమయ్యేలా చేయడం, దానికి పరిష్కారం ఆలోచించడం మన పని. ఇతరులు మనతో వస్తారా రారా అన్నది తర్వాత విషయం. వ్యవస్థలో లోపాలన్నవి సహజం. వాటిని దాటుకుంటూ పోవడంలో విజ్ఞత చూపడం మనిషి నైజాన్నిబట్టి ఉంటుంది. మన చేతికున్న ఐదు వేళ్ళే ఒకేలా లేనప్పుడు అందరి అభిప్రాయాలు, ఇష్టాలు ఒకేలా ఎలా ఉంటాయి? సమాజమంటేనే భిన్న సంస్కృతుల సమ్మేళనం. వివిధ వృత్తులు, రకరకాల జీవన విధానాలు అన్నీ కలగలిపి ఉంటాయి. కవికయినా, మరెవరికయినా తన మనసు స్పందనే ముఖ్యం. తాను తీసుకునే వస్తువు అది సమాజంలో సమస్య కావచ్చు, మరొకటి కావచ్చు. ఏదైనా తన మనసుకు అనుగుణంగానే తన స్పందన తెలియబరుస్తాడు. కవయినా, కళాకారుడయినా ముందు ఈ సమాజంలో మనిషి. వాడిని మీకనుగుణంగా నడుచుకోవాలని అనుకోకండి. వాడికంటూ వాడి సొంత దారి ఉంటుంది. ఆ దారికి అడ్డు రాకండి. వాడి పని వాడిని చేసుకోనీయండి దయచేసి.


ముసిరిన మబ్బులు..!!

కాలం విసిరెళ్లిన క్షణాలు కొన్ని

ఆకాశం అంచులకు వ్రేలాడుతున్నాయి


జ్ఞాపకాల తేనెబొట్లు అరకొరగా రాలుతుంటే

పట్టి దోసిట్లో దాచుకోవాలన్న తాపత్రయం కొందరిది


బంధాల రాదారి ఇరుకుగా మారి

దారి తప్పిన అనుబంధాలు చెల్లాచెదురయ్యాయి


పేగుపాశాల పలకరింపులు సుదూరమైనా

ఆశల అమ్మదనం ఆర్తిగా జోల పాడుతూనేవుంది


తెంచుకోలేని ముడుల వల మన జీవితమైనా

చిక్కుల చుక్కల్లో చందమామను వెదుకుతూనే ఉంటామిలా..!!



20, అక్టోబర్ 2022, గురువారం

పరకాయ ప్రవేశం..!!

ఏదోకనాడు

మనమూ

చేతనంగా

మారక తప్పదు


బతుకో

భ్రమో

బాధో

భయమో తెలియదు


కాలాన్ని 

నెమరువేయడానికో

నిమరడానికో

మనకంటూ కొన్ని క్షణాలుంటాయి


మంచి

చెడు

మనసుకు మనిషికి

మరణానికి ముందే తెలుస్తాయేమో


కాయానికి

కట్టెకు

తూకం వేయడానికి

పరకాయ ప్రవేశం అవసరమే..!!






19, అక్టోబర్ 2022, బుధవారం

రెక్కలు

​1.   రెప్ప 

వాలింది

తొలి రెక్క

తలను వాల్చింది


మరో

సూర్యోదయానికై..!!

2.   అంటరానివౌతున్న

బంధాలు

దగ్గరౌతున్న

దూరాలు


మాటలు కరువౌతున్న

బుుణ సంబంధాలు..!!

3.  వెదికేది

దొరకదని తెలుసు

దొరికినది

నచ్చదు


సర్దుకుపోవడం

అలవరుచుకోవడమే..!!

4.   ముగిసిపోయిన

అధ్యాయాలేం వుండవు

తలు(ల)పులు

తడుతూనే వుంటాయి


కాలం

పరిగెడుతూనే వుంటుంది..!!

5.  పురోగమనపు

పునాదులు

తిరోగమనపు

తీరుతెన్నులు


నోట్లకు

రాచబాటే ఎప్పుడైనా..!!

6.  చీకటి

చూడని జీవితాల్లేవు

వెలుతురు

పడని వాకిలి లేదు


బతుకు పుస్తకంలో నిండిన

కాగితాలివి..!!

7.  ప్రజా రంజక

పాలన

ప్రజా కంటక

పరిపాలన


అందరికి తెలిసిన

సత్యమిది..!!

8.  ఉన్నతస్థితి

ఆపాదించుకుంటే రాదు

అధమస్థాయికి

ప్రవర్తనే సాక్ష్యం


విచక్షణ

వివేకవంతుల లక్షణం..!!

9.  యంత్రాలతో

మాయలు

తంత్రాలతో

ముసుగులు


యాంత్రికతే

ఇప్పటి లక్షణం..!!

10.  జీవితంలో

సమస్యలు కొందరికి

జీవితమే

సమస్య మరికొందరికి


అవినాభావ సంబంధం

జీవితానికి, సమస్యకు..!!

11.  దెప్పిపొడుపు

కరతలామలకం 

మౌనమే

ఆభరణం


ఏ నైజం

ఎవరిదో..!!

12.   చంపడం

చావడం

మధ్య

చిన్న తేడా


అంతరం

ఆంతర్యానికెరుక..!!

13.   నాటకాలేగా

ఎప్పుడూ

అప్పుడప్పుడూ

కాసింత నిజాయితీ


వెదకడం

దొరకడం కష్టమేనేమో..!!

14.  గుండె

గుప్పెడు

మనసు

మౌనం వీడదు


మాట

మహా నేర్పరి!!

15.  దండుకున్నంత

ధనము

దాచుకున్నన్ని

గురుతులు


కాలంతో

జీవితం..!!

16.   దూరం

దగ్గర చుట్టమే

అనుబంధమే

ఆమడదూరం


పాశాల

వ్యామోహం..!!

17.   అనుభవాల

పసితనమెుకటి

అరమరికలెరుగని

ఆకతాయితనమెుకటి


బాల్యం

జ్ఞాపకాల చిట్టానే ఎప్పుడూ..!!

18.   అమ్మనీ

మర్చిపోతున్నాం

అనుబంధాలకు

దూరమౌతున్నాం


దగ్గరి చుట్టం

ధనమే..!!

19.  రూపం లేని

మనసు

నటనాగ్రేసరుడు

మనిషి


జీవన నాటకం

రక్తి కడుతోంది..!!

20.  పుస్తకం 

ఏదైనా

అచ్చుతప్పులు

సరిదిద్దుకోవాలి


జీవితపు పుటల్లో

అనుభవాల పాఠాలు..!!

21.  సహనం

ఉండాలి

సమయపాలన

తెలియాలి


మనసును

అక్షరాలు (సం)గ్రహిస్తాయి..!!

22.  నిత్యంలేని

బతుకు

నిత్యసంచారి

కాలం


ఆశ చావని

మనిషి..!!

23.  శూన్యానికి చుట్టమైన 

ఆకాశం

మనసు దాచిన

మౌనం


కడలి నేర్పిన

పాఠం..!!

24.  అర్థం కాని

రాత

వీడలేని

పాశాలు


అంతర్మథనం

జీవితం..!!

25.  తప్పించుకోలేని

తడబాట్లు

తలపడలేని

యుద్ధాలు


పట్టువిడుపుల

మంత్రాలు..!!

26.  విశ్రాంతి కోరిన

దేహం

విరామమెరుగని

మనసు


ఉరుకుల పరుగుల

బతుకు ఆట..!!

27.  చీకటి చుట్టం

పక్కనే ఉంటుంది

వెలుతురు బంధుత్వాన్ని

కాదంటూ


పోరాటం తప్పని

బతుకులు..!!

28.  మేకాపులి

ఆట

ఎత్తులు పైఎత్తులు

రాజకీయం


బుద్ధికుశలత

అవసరం..!!

29.  మనసెరిగిన 

రుచులే అన్నీ

అక్షరాలకు

మాలిమైన భావాలే ఇవన్నీ


నుదుటిరాత

జీవనగీతగా మారింది..!!

30.  అడుగే

ఆమడ దూరం

బంధం

బల’హీనమే


మా’నవ సంబంధాలన్నీ

ఆర్థికావసరాలే..!!

14, అక్టోబర్ 2022, శుక్రవారం

​చీ’కటి బతుకులు..!!

అదో దాహార్తి

నిలకడగా నిలువనీయదు

కుదురుగా కునుకేయనీయదు

రెప్ప పడితే

రేపన్నది వుండదని భయమేమో

కన్ను తెరిస్తే

నిజాన్ని చూడాలన్న సంకోచం

వాస్తవాన్ని తట్టుకోలేని నైజం

విరుద్ధ భావాల వింత పోకడలు

అధికారమిచ్చిన అహంతో

సరికొత్త రాజ్యాంగానికి

తెర తీయాలన్న ఆరాటంలో

చరిత్ర హీనులుగా మిగిలిపోతున్నామని

మరిచిపోవడమే..

మన నిశాచర పాలనకు పరాకాష్ఠ

మనమనుభవించిన 

చీ’కటి బతుకునే

వ్యవస్థకు నిసిగ్గుగా ఆపాదించేస్తున్నాం

అదేమని అడిగితే..

సమాధానం తెలియనప్పుడే 

ప్రశ్నించడం భరించలేని 

అసహనం మనకాభరణం

రేపటి కాలాన్ని శాసించలేమని

గుర్తెరగని గాలి బుడగ జీవితాలివని

భవిష్యత్ నిరూపిస్తుంది..!!

3, అక్టోబర్ 2022, సోమవారం

జీవన మంజూష అక్టోబర్ 22

ఈ నెల నవమల్లెతీగలో నా వ్యాసాన్ని ప్రచురించిన సాహితీ సంపాదకులకు, యాజమాన్యానికి మనఃపూర్వక ధన్యవాదాలు…


నేస్తం,

         అవసరం అనేది ఎప్పుడు ఎవరితో ఎలా వస్తుందో మనకే కాదు, ఆ భగవంతుడికి కూడా తెలియదేమా. మనకేంటి మన దగ్గర అన్నీ వున్నాయన్న అహం మనకుంటే, మరుక్షణం ఏమౌతుందన్నది మనకు తెలియదు. ఏది జరగడానికైనా రెప్పపాటు చాలు. ఓడలు బండ్లు బండ్లు ఓడలు అవడం గురించి చరిత్రలో ఎన్ని సంఘటనలు చూడలేదు.

          కాలాన్ని మించిన చరిత్ర ఎక్కడుంది? కాలం చేతిలో మనమందరం ఆటబొమ్మలమే. ఈరోజు అవకాశం మనదని విర్రవీగితే రేపటి రోజున అదే అవకాశం మరొకరి సొంతమౌతుంది. ప్రపంచమంతా ఇప్పుడు నడిచేది అధికారం, డబ్బు అనే రెండు అంశాలపైనే. అవి ఎప్పుడు స్థిరంగా ఒకరి దగ్గరే ఉండవు. ఈ దాహార్తిని తీర్చుకోవడానికి ఎవరి ప్రయత్నం వారు చేస్తూనే ఉంటారు చిన్నా పెద్దా అనే తేడా లేకుండా. అశాశ్వతమైన ఆడంబరాల కోసం నిరంతరం ప్రాకులాడుతూనే ఉంటారు ఉచ్చం నీచం మరిచి. మనల్ని పదికాలాలు గుర్తుగా ఉంచేది నలుగురికి మనం చేసిన మంచో చెడో ఈ రెండింటిలో ఏదైనా కావచ్చు. మనం ఏం చేయాలన్నది మన నడవడిపై ఆధారపడి ఉంటుంది. 

           అటు పాత తరానికి, ఇటు కొత్త తరానికి మధ్యన నలిగిపోతున్న మధ్య తరం గురించి ఎవరికి పట్టడం లేదు. ఆధునికత మోజులో పిల్లలు, వారి గొంతానమ్మ కోరికలు తీర్చడానికి వీరు పడే అవస్థలు చెప్పనలవి కావు. ఇంట్లో ఇవతల పుల్ల తీసి అవతల పెట్టరు కాని జిమ్ములు, గమ్ములంటూ అర్ధరాత్రి వరకు తిరుగుళ్ళు. ఇంటి వంటలు ఒంటికి పట్టవు కాని వేలకు వేలు తగలేసి బయట కుళ్లిన వంటలు లొట్టలోసుకుంటూ తింటారు. ఇంట్లో మనుషులతో అవసరాలకు మాత్రమే మాటలు. సెల్ ఫోనుల్లో నిదుర మరచి చాటింగ్లు, కబుర్లు. అదేమని మాట అడిగామా ఇక మహాభారత యుద్ధమే. మళ్లీ దానికో పేరు ప్రస్టేషన్ అని. 

             కాలంతో పాటుగా మనమూ మారాలని అనుకున్నా , మారలేని మధ్య తరగతి బతుకులు మనవి. గతానికి, వాస్తవానికి మధ్యన నలిగిపోతూనే ఉంటాయిలా. అన్నింటిని తనలో నింపేసుకుని, నిమిత్తమాత్రురాలిని అన్నట్టుగా కాలం సాగిపోతూనే ఉంటుంది చరిత్ర పుటల్ని నింపేస్తూ..!

20, సెప్టెంబర్ 2022, మంగళవారం

ఆరాధన..!!

నీ కోసం 

విశ్వాన్ని 

గుప్పెట బంధించాలన్నంత 

ఆరాటం


అదేంటో మరి

శూన్యానికి తావీయని

అనంతమే

నువ్వయ్యావు..!!



17, సెప్టెంబర్ 2022, శనివారం

​రాలిన స్వప్నాలు..!!

రాతిరి పొద్దులోనో

ఉలిక్కి పడిన మనసు

ధైర్యాన్ని కూడగట్టుకుంటోంది


గతాన్ని కాదనలేని స్థితిలో

వాస్తవాన్ని భరించే శక్తిని కోల్పోయి

భవిత లేని బతుకుగా మిగిలిపోతోంది


అంతరంగపు ఆలోచనలను ఆపలేక

ప్రశ్నలుగా సంధించాలని ప్రయత్నిస్తున్న 

కలవరాలను కట్టడి చేయలేక పోతోంది


వెలుగుల నిదురలో

చీకటి మెలకువను వెదకలేక

వేసారిన ఊపిరితో ఊరడిల్లుతోంది


తన ఆశల సౌధాలను అందిపుచ్చుకోవడానిక్

కూలిన కట్టడాల్లో, కాలిన జీవితాల్లో

రాలిన స్వప్నాలను ఏరుకుంటుంటోంది..!!


13, సెప్టెంబర్ 2022, మంగళవారం

అవస్థ..!!

రచనలో విభిన్న శైలి సాగర్ శ్రీరామకవచం గారిది. వారి కలం నుండి జాలువారిన నవల “ అవస్థ”. దాని గురించి చిన్న సమీక్ష.


స్వప్నానికి వాస్తవానికి నడుమనున్న మరో శో(లో)కమే ఈ “అవస్థ”


“జీవితానికి వాస్తవానికి వ్యతిరేక దిశలో కలల వాస్తవికత వుంటుంది.” 

ఈ పై మాటల ఆధారంగానే ప్రముఖ నవలాకారుడు, విమర్శకుడు, కవి, ప్రచ్ఛన్న వస్తు శిల్పాల సిద్ధాంతకర్త అయిన సాగర్ శ్రీరామకవచం రచించిన “అవస్థ” నవల ధారాహికగా “నవమల్లెతీగ” సాహితీ మాస పత్రికలో ప్రచురితమైనది. ఇప్పుడు పుస్తకరూపంలో మనముందుకు వచ్చింది. ప్రేమ,ద్వేషం,కోపం, దుఃఖం ఇలా సాధారణ మనిషికుండే ప్రతి భావనను మనిషి అన్ని సంద్భాల్లోనూ బయట పెట్టలేడు. సాగర్ శ్రీరామ కవచం గారు పైన చెప్పిన మాటల ఆధారితంగానే ఈ “అవస్థ” నవల మెుత్తం వాస్తవానికి, కలకు మధ్యన మరో లోకంలో నడిచిందని నాకనిపించింది. 

ఐదు భాగాలుగా విభజింపబడిన “అవస్థ” లో మెుత్తంగా దత్తుడి పాత్ర ఆవిష్కరింపబడింది. భారతదేశానికి స్వతంత్రం రాక మునుపు కథగా చెప్పబడింది. సౌత్ ఆఫ్రికా నుండి ఓడ ప్రయాణం ముందు కాస్త ప్రోలాగ్ తో మెుదలై కథ నడుస్తుంది. చదువుతున్న మనకూ జరుగుతున్నది ఏమిటన్న మీమాంస ఉంటుంది. ప్రతి మనిషిలో వున్న మరో మనిషి ఆశలనండి, కోరికలనండి, మరేదైనా పేరు పెట్టినా…వీటన్నింటిని కలిపి మనసుకు స్వేచ్ఛనిస్తే ఆ మనసు ప్రయాణమే ఈ “అవస్థ” నవలగా నాకనిపించింది. ఒక్క మాటలో చెప్పాలంటే జీవించడానికి, మరణించడానికి మధ్యన వాస్తవానికి, స్వప్నానికి నడుమ జరిగిన మనసు మాటలకు యదార్థ స్వేచ్చానువాదంగా చెప్పవచ్చు. 

సాధారణంగా నవల అంటే ప్రేమ, విరహం, ఆరాధన, అనుబంధాలు ఇలా ఉంటాయి. “అవస్థ”లోనూ ఇవన్నీ ఉన్నాయి. భారతీయ సంప్రదాయానికి, కట్టుబాట్లకు పెద్ద పీటే వేసారు. కథంతా దత్తుడు, దొంగజగ్గడు(చిత్రకారుడు), భగవతి, స్వరాజ్యం, సమయపాలన, గుడ్డలమూట అమ్మాయి వగైరా ముఖ్యపాత్రల నడుమ సంభాషణలుగా జరుగుతుంది. బతకడానికి, చావడానికి మధ్యన జరిగిన పెద్ద యుద్ధమే ఈ అవస్థ. కథనమంతా చాలా స్వేచ్ఛగా నడుస్తుంది. 

భారతదేశానికి ఓడలో ప్రయాణంలో ఎన్నో సంఘర్షణలు, అనుభవాలు నిజమో స్వప్నమో తెలియని అయోమయంలోనే కథంతా జరుగుతుంది. అండమాన్‌ దీవులలో అంతరించిపోతున్న తెగను పునరుద్ధరించే క్రమం కూడా మనకు ఈ ప్రయాణపు “అవస్థ”లోనే కనబడుతుంది. చిత్రాలలోనే వి’చిత్రాలను మనకు చూపిస్తారు రచయిత. బతకడానికి, చావడానికి మధ్యనున్న మరో జీవితమే “అవస్థ”గా చెప్పవచ్చు. రచయిత మనసుకు స్వేచ్ఛ వచ్చిందో లేక అక్షరాలకు స్వేచ్ఛ వచ్చిందో! ఆలోచనలకు స్వేచ్ఛ వచ్చిందో అన్న సందిగ్ధం మనల్ని వేధిస్తూనే ఉంటుంది నవల అసమాప్తమయ్యే వరకు. రచయిత నవలను సమాప్తం చేయలేదు. అందుకే చావుపుట్టుకలనేవి సృష్టిలో జరుగుతూనే ఉంటాయి కనుక ఇలా “అవస్థ” ని అసమాప్తంగానే ఉంచేసారనిపించింది.

సాగర్ శ్రీరామకవచం గారి నవలకు సమీక్ష రాయలేను కాని నాకనిపించిన నాలుగు మాటలను సంక్షిప్తంగా మీముందుంచాను. ఈ నవల రచనాశైలి కూడా చాలా విభిన్నంగానే ఉంది. చివరగా ఓ చిన్నమాట ..ఈ నవల చదవడానికి మనము కూడా కాస్త “అవస్థ” పడాలి తప్పదు. మెుదటి అడుగెప్పుడూ ఒంటరేనన్న మాట అక్షర సత్యం. ఆనాటి చలం గారి నుండి ఈనాటి సాగరుని వరకు. ఈ నవలలో నాకు బాగా నచ్చిన మాటలను ముందు చివర ఉంచాను. 


“నేరానికి గౌరవానికి ఏదో సంబంధం వుంది.” ఇప్పటి వాస్తవ పరిస్థితులకు అద్దం పడుతున్నాయి ఈ మాటలు. కాదంటారా..!!

తెలుగు సాహిత్యంలో అవస్థ ఒక అరుదైన ప్రయోగాత్మక నవల

.. రచయిత ఆరు సార్లు తిరగ రాసి ఎడిటింగ్ చేయటం ఈ నవల పట్ల సాగర్ గారి శ్రద్ధ ఎంతో విదితమవుతుంది. కాలానికి తట్టుకొని నిలబడే ఈ నవల అందరు చదవప్రార్ధన.

సాగర్ శ్రీరామకవచం గారి సరికొత్త రచనాశైలికి, ఆలోచనాసముద్రానికి హృదయపూర్వక అభినందనలతో…

7, సెప్టెంబర్ 2022, బుధవారం

కాలం వెంబడి కలం….సరళ ఉప్పలూరి

కాలం వెంబడి కలం" నాకర్ధం అయినది ఇలా..


మంజు యనమదల గారు నాకు ముందు రచయిత్రిగానే పరిచయం. తర్వాత మాకు అందరికీ తనకి సీరియస్ ఐందని తెలిసి, వివరాలు కనుక్కుంటూ వచ్చాం. గెలిచిన వారు ఒక మార్గం చూపిస్తారు. ఎదురు దెబ్బలు తిని లేచేవారు ఎన్నో మార్గాలను తమ పయనంలో పరిచయం చేస్తారు. అలా  ఎక్కడా ఓటమి ఒప్పుకోని సైనికురాలే తను. చావుతో యుద్ధం అంటే ఎంత ఢీలా పడతారో ఎవరైనా, కానీ తను తరుముతూనే ఉంది. మోసపోయాక మరొకరిని నమ్మలేం, తను నమ్ముతూనే ఉంది. నేను నిజాయితీగా ఉన్నా, వారికే మనస్సాక్షి లేదు వదిలేయ్ అంటుంది. 

జీవితం అంటే ఏదో సాగనివ్వన్నట్లు కాక, పోరాటమే చేసింది. నా కూతురు అమెరికా వెళ్ళాలి అన్నాక తన పుస్తకం చదివించా, ఇలా ఉంటుంది అని సిద్దపడి వెళ్ళాలి అని. కొన్ని చోట్ల ఇంత ఖచ్చితంగా ఉంటుందే అనిపిస్తుంది. కొన్ని చోట్ల ఎందుకు సహించింది అనిపించింది. జీవితం అన్నీ నేర్పుతుంది అన్నది మనలాంటి జీవితాలే చెప్తాయేమో. ఇదే కొనసాగింపు పిల్లల బాధ్యత తీరేవరకూ సాగాలని కోరుకుంటున్నాను.

6, సెప్టెంబర్ 2022, మంగళవారం

స్నేహం విలువ..!!

నీ ప్రేమకు దాసోహం హైమా😍. థాంక్యూ సోమచ్. 


ఏ పురస్కారమూ వీటికి సాటిరాదు. స్వచ్ఛమైన ప్రేమకు, చిన్ననాటి స్నేహానికి ఏ హంగులు, ఆర్భాటాలు అంటని మనసాక్షరాలు ఇవి. మేము కలిసి చదువుకుంది కొన్ని సంవత్సరాలే. రెండు నుండి నాలుగు వరకో, ఐదు వరకో అనుకుంటా. కాని మా స్నేహం 1977 నుండి ఇప్పటి వరకు కొనసాగుతూనే వుంది. వెల కట్టలేని విలువైన సంపదను అందించిన నా చిన్ననాటి నేస్తం హైమకు మనఃపూర్వక కృతజ్ఞతలు.

30, ఆగస్టు 2022, మంగళవారం

అర్హత..!!

నేస్తం

          అందలం ఎక్కాలన్నా, అధఃపాతాళానికి పడిపోవాలన్నా మనకు ఉండాల్సింది ఏముటన్నది తెలుసుకోవాలి ముందు. ప్రపంచంలో గుర్తింపుకైనా అర్హత అవసరమే. వ్యవస్థకు కావాల్సింది వ్యక్తిత్వమూ కాదు, విలువలు కాదు. వ్యక్తిగా గుర్తింపు అర్హతతోనే వస్తుంది. అర్హత ఇప్పుడు అధికారం, డబ్బు అనే వాటితో బలంగా ముడిబడి పోయింది. భజనకు పెద్ద పీట వేయడం, వారినే సంఘ సేవకులుగా గుర్తించడం, దశాబ్దాల తరబడి వారినే అందలాలు ఎక్కించడం, అధికారం మారినా అనుయాయుల పేర్లు మారకపోవడం అందరు గమనించదగ్గ విషయం

            మన సమాజంలో వున్న వ్యవస్థను తీసుకున్నా నిజమైన ప్రతిభకు గుర్తింపు తక్కువనే చెప్పాలి. మొన్నటికి మెున్న మా టివి వారి సూపర్ సింగర్ జూనియర్స్ లో ఫినాలే చూస్తే మీకే అర్థమవుతుంది. మీరు బహుమతి మీకు నచ్చినవారికి ఇవ్వదలుచుకుంటే ఇచ్చేయండి. దానిలో ఆక్షేపణలేం వుండవు. కాలంనాడు బాలు గారి పాడుతా తీయగా ప్రోగ్రామ్ లో కూడా ఒకసారి ఇలానే మాకనిపించింది బ్లాగులో రాస్తే, తర్వాత ఎపిసోడ్లా లో ఆయన మమ్మల్ని తిట్టారు, కాని తర్వాత మరెప్పుడు ఆయనను వేలెత్తో చూపాల్సిన అవసరం ఎవరికి రాలేదు. ఫినాలే లో అందరికి ఒకే పాట ఇచ్చి వారు పాడిన దానిని బట్టి విజేతను నిర్ణయించవచ్చు కదా! నాకు కనీసం పాట పాడిన పిల్లవాడి పేరు కూడా గుర్తులేదు, కాని వాడు పాట పాడిన విధానం అంతా ఇంకా కళ్ళముందు కదలాడుతూనే వుంది. నా మాట అబద్ధమనుకుంటే మీరూ పాటని విని అప్పుడు చెప్పండి. “ తాళికట్టు శుభవేళపాట

లాస్ట్ రౌండ్ లో పిల్లలకు వారిచ్చిన పాటలను బట్టే విజేత ఎవరో మనకు తెలిసిపోతుంది

         సంగీతమైనా, సాహిత్యమైనా, రాజకీయమైనా మరే ఇతర వ్యవహారాలైనా, విజేతలు ఎవరన్నది ఎంత పారదర్శకంగా వుంటుందో కొత్తగా మనమిప్పుడు చర్చించుకోవాల్సిన విషయమేం కాదు. మనకు తెలిసిన వాస్తవాలు అన్నీ. డాక్టరేట్లకు, పురస్కారాలకు ఉండాల్సి అర్హతలు మనకు తేటతెల్లమే కదా


https://youtu.be/P5W_RaHFN0Y





24, ఆగస్టు 2022, బుధవారం

ఏక్ తారలు..!!

​1.   మనసెరిగిన అక్షరాలు కదా_బరువైనా భారమైనా తమదేనంటూ..!!

1.  మరువలేని గతంలో నీవున్నావు_జ్ఞాపకాలతో మనసు అరలను నింపేసి..!!

3.   మాయా ప్రపంచమిది_ వంచనతో మంచితనం అద్దేస్తూ..!!

4.  కథలకు అనువైనవే_కాలపు చిత్తరువులన్నీ..!!

5.  మింటి కంట ముత్యాల సరాలు_మగువ మనసు రాతలుగా..!!

6.   మతి తప్పిన మనిషి_మా(మ)ర్చే కాలమెప్పుడో..!!

7.   రెప్పల చివరన ఓ చినుకు_చెక్కిలిని ముద్దాడిన నెచ్చెలిగా..!!

8.  శూన్యాన్ని అడుగుతున్నా_ఏ బంధానిదెంత బుుణమోనని..!!

9.  మనసుకు చెబుతున్నా_ఏ మౌనంలో ఏ మాటుందో తెలుసుకోమని..!!

10.  మనసుని చూడగలిగాను_అందుకే మౌనమై మిగిలానేమో..!!

11.  అర్ఘ్యము అర్హత గల వారికే ఇవ్వాలి_అది  అక్షరమైనా బాధ్యతైనా..!!

12.  అక్షరాలు అందరివి_భావాలే కొందరివి..!!

13.  అంతర్యానం అలవాటైంది_అనుబంధాల అవధులు తెలిసాక..!!

14.   కథ రాయాలన్న ఉబలాటమెక్కువే_కథనం మనది కానప్పుడు..!!

15.  వద్దని వారిస్తావెందుకు?_మనోసంద్రాన్ని దాటాలని నేననుకుంటుంటే..!!

16.  రారాజు కలయిక_రేరాజుని చేరి..!!

17.  కొన్ని బంధాలంతే_కలిసున్నా కడు దూరమే..!!

18.   బంధాన్ని అల్లుకున్నా నీతో_బాధ్యతను గుర్తు చేయాలనే..!!

19.   తేల్చాల్సిన లెక్కలు మిగిలే వున్నాయి_కాలపు కొనకు వ్రేలాడుతూ..!!

20.  మనసే కదా అని ఇవ్వకు_మారకానికి కుదరదని తెలుసుకో..!!

21.   అలికిడి తెలిసిన అక్షరాలివి_పరమపద సోపానానికి పదపదమంటూ..!!

22.  కాలానికవే కొరుకుడు పడనివి_మరలింపు నెరుగని నిక్కచ్చితాలుగా..!!

23.   కథలన్నీ విశేషాలే_కా(క)లాలను కూడగట్టుకుంటూ..!!

24.   అమ్మతనమంతేనేమో_ఆయువుకు నిచ్చెనౌతూ..!!

25.  బంధానికి బాధ్యతెక్కువే మరి_ఉసులు తీసే యత్నాలకు అడ్డంకిగా మారుతూ..!!

26.   ఆంతర్యంతో స్నేహం అలవాటే మదికి_చీకటి చుట్టానికి వెలుగద్దుతూ..!!

27.  పొడిబారిన మనసే జతగా_గతపు గురుతులను చెరపలేక..!!

28.  మరలి రావాలని వుంది_మనసుకు నచ్చిన బాల్యానికి మరోసారి..!!

29.   గాలికి నాలా అసహనమెక్కువే_ఓ క్షణంలో ప్రపంచాన్ని చుట్టేసి రావాలనుకుంటూ..!!

30.   ఎగసిపడిందో మిడిసిపాటు_ 

లోయలోకి జారే గ్రహపాటుందని మరచి..!!

23, ఆగస్టు 2022, మంగళవారం

ఏ తీరెవరిదో..!!

దాహం దాహం

ధనదాహం

తీరదెన్నటికి కొందరికి


కారం కారం

అహంకారం

వీడదెన్నటికి కొందరికి


రాగం రాగం

అనురాగం

అర్థం కాదెప్పటికి కొందరికి


మానం మానం

అభిమానం

ఉండదెప్పటికి కొందరికి


క్షణం క్షణం

ప్రతిక్షణం

ఆరాటమెప్పటికి కొందరికి


బంధం బంధం

అనుబంధం

అవసరానికి కొందరికి


పాశం పాశం

రక్తపాశం

తుంచుకోవడానికి కొందరికి


మితం మితం

పరిమితం

జీవితమని తెలిసేదెన్నటికో అందరికి..!!



Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...
 

కబుర్లు కాకరకాయలు © 2008. Template Design By: SkinCorner